Werkelijk wakker wandelen in zelfherinnering – door Michiel Koperdraat

Zelfherinnering: wat is dat? Wat wordt er met dit begrip (dat afkomstig is van Peter Ouspensky) bedoeld? Wat precies moet er worden herinnerd? Wat zijn we dan eigenlijk vergeten? Waar komt dat door? En wat is werkelijk wakker wandelen?

Dankzij ons vermogen om te her-inneren halen we alles wat eerder in onze geest ‘was’ terug. We halen terug wat onze geest had ‘vergeten’. Als we het nu over zelfherinnering hebben, zal het dus ons ‘zelf’ zijn dat we opnieuw in onze geest ‘inneren’.
We hebben als kind niet geleerd om naar onszelf te kijken, om onszelf waar te nemen, anders dan hetgeen ons normatief en correctief werd opgelegd door ‘opvoeders’. We hebben niet geleerd onszelf in vrije neutraliteit waar te nemen. We leerden geen zelfreflectie, niet op ons denken, ons spreken en doen en laten. Ook hebben we niet geleerd wérkelijk te (mogen) voelen en hierop toe te zien. We hebben zelfs niet geleerd onze aandacht één-puntig te richten en dus raakt die aandacht maar al te vaak verstrooid over van alles tegelijk wat warrigheid en onhelderheid veroorzaakt. We hebben hierover van onze opvoeders niet of nauwelijks onderricht gekregen in onze kinder- en puberjaren.

Zelfherinnering kunnen we leren door consequente beoefening en dan zal er voor de volhouder een nieuwe wereld opengaan. Eerst zullen we moeten inzien én toegeven dat we onszelf telkens weer vergeten, zelfs voor langere perioden. Werkelijk wakkere momenten zijn spaarzaam en duren maar kort.
Een goede wakkermaker voor het doen van zelfherinneringsoefeningen is ‘iets moeilijks’ in je leven tegenkomen. Hieronder staat zo’n effectieve oefening. Door meerdere van dit soort oefeningen te doen in allerlei situaties, realiseren we uiteindelijk Zelfherinnering als permanent dagelijks proces, in elke situatie. Dit wordt Zelfbewustzijn genoemd en dit is onze natuurlijke staat die we als kind en jongere gedurende onze individuele ontwikkeling tot volwassene kwijtraakten! Zelfbewustzijn is een ego-loze staat, want in Zelfherinnering nemen we onze identificaties waar die anders onbewust plaatsvinden. In Zelfherinnering kunnen we ze ‘overrulen’ door niet langer ons willetje te volgen, maar in elke situatie ‘slechts’ te doen wat nodig is. Wat we gewoonlijk zelfbewustzijn noemen is iets anders: dat is ego-bewustzijn en dus vol van ego-aangelegenheden, niet-wakker-zijn en identificaties. Dit wordt de staat van wakende slaap genoemd, waarin we helaas merendeels van de dag vertoeven.

OEFENING: Maak elke dag een korte wandeling van 10 minuten.
➢ Realiseer je de volle 10 minuten “ik wandel”, of juister gezegd: “ik neem mijn wandelend lichaam waar”.
➢ Nadat je je hier aandachtig toe hebt gezet, breid je dit wakkere waarnemen uit met dat je álles om je heen opmerkt/opneemt en ervaart met jouw vijf zintuigen. De wind, de geuren, de kleuren en beelden, de geluiden, de aanraking van je voeten op de grond, de druk van je kleren, de temperatuur, ALLES. Jouw externe waarnemen is dan zo volledig mogelijk.
➢ Breid dit wakkere waarnemen meer naar binnen uit. In dit volle gewaarzijn voel je jouw levensstromen: je ademhaling, bloedsomloop, transpiratie, vermoeidheid, spierpijn of fitheid, enzovoort.
➢ Ook gedachten komen op. Je merkt ze op als deel van jouw innerlijke waarneming, meer niet, je gaat in geen enkele opkomende gedachte mee.
➢ In het lopen met volle aandacht ervaar je mogelijk ook gevoelens, die komen ook op, zwak of sterk. Je neemt ze waar, meer niet, je gaat in geen enkele gevoel mee en je gaat er niet over denken.
➢ Je neemt in deze heldere aandacht ook jouw geestelijke staat waar – die is lang niet altijd even helder of aandachtig en zeker niet altijd optimaal – zonder enig oordeel erover.

Als extern en intern waarnemen zo volledig mogelijk samengaan, zijn we ‘lopend in een optimaal voelende waarneming van mijzelf in de situatie waarin ik mij bevind’. We ervaren BINNEN en BUITEN ‘mijzelf’ tegelijkertijd. Het innerlijke waarnemen gaat samen met het uiterlijke waarnemen.

Deze wakkere helderheid ervaren we zelden en zeker niet langer dan een paar minuten. Je zult ervaren dat het niet simpel is om dit geïntegreerd oordeel-loos waarnemen ‘vol te houden’. We switchen met onze aandacht voortdurend tussen ‘binnen’ en ‘buiten’ en dus kunnen we dit waarnemen (nog) niet integreren/samenbrengen. Bij gewoon wandelen raken we steeds gevangen in gedachtestromen of in gevoelens die gedachtestromen triggeren en die de waarneming van het actuele Nu beperken of geheel afschermen. We lopen voortdurend met onszelf te kletsen (of met anderen natuurlijk). Ook kunnen we gevangen raken in iets van ‘buiten’, meestal iets storends in onze omgeving, een geluid of iets anders waar we dan aan vasthaken. Dan kun je bijvoorbeeld gaan balen omdat het regent of je stoort je aan lawaai of aan andere mensen.

Ervaar jouZelf: lopend in gewaarzijn van ‘wat is’. Bij aanvang lastig, want onze aandacht gaat als een zaklamp ‘overal bij langs’ en is nog niet geïntegreerd. Maar in volle aandacht alles ziend en voelend, IN jezelf én BUITEN jezelf, TEGELIJKERTIJD, dus zonder enig voorbehoud, zonder enige visie erop of mening erover… daarin lost de ervaring van dualiteit op en hebben we een ervaring in advaita, in ‘niet-twee-Zijn’. Een ervaring van het Zelf dat zich als Absoluut Bewustzijn in jouw individuele zelf herkent.

Meer info:
Over ‘Vol gewaarzijn’: https://www.zelfkennis.nu/in-vol-gewaarzijn/
Over ‘Aandacht richten’: https://www.zelfkennis.nu/artikelen/aandacht-is-eenpuntig

terug naar De Andere Nieuwsbrief


© Hart voor vrijheid Amsterdam.